Chinh phục Tăng Ta Lăng

Từ ngày 2 đến ngày 4-8-2010, 36 thanh niên tình nguyện TPHCM bao gồm các bác sĩ của chiến dịch “Kỳ nghỉ hồng”, sinh viên của chiến dịch “Mùa hè xanh”, các nhạc sĩ, phóng viên đã đến khám phá bệnh, phát thuốc và tặng quà cho 1.200 đồng bào K’Tu của 6 bản Tăng Dơi, Tăng Ta Lăng, Tăng Tun, Tăng Ka Lố, Đắc Lây và A Jun thuộc huyện Đắc Chưng, tỉnh Sê Kông, nước CHDCND Lào.

Để được vào bản Tăng Ta Lăng, nơi nghỉ chân và khám bệnh của đoàn, trên dãy Trường Sơn, ban chỉ huy chiến dịch phải chuẩn bị cho chúng tôi 6 chiếc xe bán tải được ưa chuộng tại Lào. Các thành viên đều có hồ sơ khởi động, mang theo những thùng mì tôm và nước uống dự trữ. Đây là lần đầu tiên chúng tôi có cảm giác được lưu trên những chiếc xe địa hình vốn được định danh là những “con bò mộng”, tiến thẳng vào dãy Trường Sơn, biên giới Lào – Việt, không có sóng điện thoại, không dừng chân, chỉ có đất đỏ trơn trượt dài hơn 100km với đường núi quanh co, rừng già và vực thẳm. Ở nơi đó có đồng bào K’Tu vẫn sống tách biệt với bên ngoài thế giới.

This as all day that, no ai can be sleep on xe do the xoc xang. Cứ mỗi lần vượt dốc, anh lái xe lại nói “Toàn bộ dây dẫn!”. Có nghĩa là những người ngồi trên thùng sau, bám được cái gì thì bám, xe vượt dốc với những cú ghộp lên như con bò mộng xổng chuồng, mặc định cho những cây rừng ngang dọc trên đầu những người ngồi sau.

Khi đến hẻm núi Sanxai, một chiếc xe đón khách của khách du lịch bị mắc kẹt do đường mòn. Từng lớp bùn đỏ quạch xuống, kín nửa bánh xe, khiến đoàn xe sau mắc phải. Ban đầu, chúng tôi ngồi yên trên xe chờ. Sau một lúc, một chiến sĩ tình nguyện quyết định hạ chân xuống để giúp đỡ. Sau một người nữa, người khác. Và rồi màu áo thanh niên tình nguyện Việt Nam từ những chiếc xe đạp cùng xuống, đạp lên bùn đỏ về phía chiếc xe mắc nợ. User tree, user xẻng cào mặt bùn, khơi nguồn cho xe gặp nạn. Mặc cho những cú ngã trên bùn đỏ, các thanh niên Việt Nam tiếp tục chuyển đổi những chiếc máy khác của dân tộc Lào qua con dốc.

Khi đến làng Đa Ben, chúng tôi phải vượt qua một kết quả đồi cỏ ướt và sình lầy. Cả 5 chiếc xe đều trượt khỏi làng, trôi xuống chân đồi. Chỉ duy nhất đầu chiếc xe là an toàn, nên chúng tôi sử dụng chiếc xe đó làm phương tiện, kết nối dây kéo những chiếc xe kia lên đồi.

Con giải cứu những “con bò mộng” lại diễn ra trong suốt 2 đồng hồ. Tiếng động cơ rú và tiếng hô của thanh niên át cả tiếng mưa tầm tã giữa núi rừng bao phủ đầy sương. Mỗi khi nhấn ga, những chiếc xe quay xé từng mảng, hất lên những chiếc áo tình nguyện. Một chiếc xe sợi dây kéo lôi cuốn xềnh xệch trên đồi như con bò mộng, lồng lộn như muốn húc những người đưa nó vào. Nhạc sĩ Nguyễn Văn Hiên được anh chỉ định phải ngồi trụ trên chiếc xe kéo để cân bằng xe, nhiều phen hú vía vì những cú lao mất chiếc xe. Bác sĩ trẻ Nguyễn Minh Đức thì ngã dúi trên đất, cuộn mấy vòng rồi đứng lại lao vào sức mạnh đồng đội, bắt những “con bò mộng” phải khuất phục.

Khi vào đến rừng, tôi lại mắc kẹt trong bóng tối vì những bước đi nhỏ. Các bác sĩ trẻ, sinh viên, phóng viên, nhạc sĩ đạp chân trần, chặt cây rừng trải trên đất làm bánh xe qua. Vắt rừng đầy những đôi chân vốn dập tắt đời sống thành thị. Mọi người phải lấy những chiếc lỗ tai, đội nón lá ẩm ướt để phòng những sinh vật độc hại trong rừng nhiệt đới. Sau mỗi lần tiếp tục đẩy xe xong, ai cũng hỗ trợ vàng kiểm tra có sinh vật bám vào chân mình hay không.

Cũng có người nói rằng “quay lại có khi còn nhanh hơn, đi mãi không biết đến đâu”. Nhưng khi nghĩ đến việc đồng bào khám phá thì chưa biết gì, bác sĩ làm gì thì tất cả đều bật lại, quyết tâm đi tiếp.

Gần vào đến bản Tăng Ta Lăng là chuỗi dốc liên hoàn dài hơn 3,5km với những dốc con nghiêng gần 45 độ bị sạt lở. Khi đó là 2 giờ sáng, chỉ có 2 chiếc xe đi đầu vượt lên được. Và cũng chính hai chiếc xe này đã làm cho đất bị xới tung, nên các xe còn lại không thể đi tiếp. Mọi người đành chấp nhận tắt máy, ngủ lại chờ đất khô.

Với tư thế ngồi, 7 người nhồi nhét trong cabin 4 chỗ, các thành viên đoàn cũng ráng ngủ. Tuy nhiên, khó ai có thể ngủ được. Thế là họ lại hát. Những bài hát chủ yếu là hành khúc quen thuộc trong sinh hoạt đòan hội. Và đương nhiên, hát không phải để nghe hay hoặc dở, mà để quên đi thời gian dài đằng đẵng trong khu rừng, nơi mà người dân bản địa gọi là rừng Ma (người dân tộc nơi đây chôn ghép xương cốt người quá cố vào thân cây, và trở thành khu rừng nghĩa địa).

6 giờ sáng hôm sau, quá mệt mỏi chờ đợi sự “chiếu cố” của thời tiết, các thành viên trong đoàn còn lại quyết định hợp sức chinh phục Tăng Ta Lăng. Mỗi người một tay, lấy cành cây rải lên mặt đường. 4 chiếc xe lại gầm rú, cào nát mặt đất, lao lên như những con bò mộng sung mãn, giằng dật trên những bờ vực. Mất gần 3 giờ đồng hồ vẫy vùng trong sự khắc nghiệt của địa hình, những “con bò mộng” đã nhào lên đỉnh dốc. Quên đi những vết bùn lem luốc tay chân và vết cắn của muỗi rừng đêm qua, các chiến sĩ “Kỳ nghỉ hồng” và “Mùa hè xanh” reo hò ôm nhau, vỗ tay chiến thắng. Trước mặt cả đoàn là một thung lũng xanh có dòng suối mát bên cạnh ngôi làng Tăng Ta Lăng của đồng bào K’tu đang chờ đón.

Một buổi tối còn ở bản Tăng Ta Lăng, không có điện, mà chỉ chạy máy phát, tôi và cô phóng viên Hạ Viên (truyền hình thanh niên) ngồi đố nhau kỹ năng xem hướng sao. Và tôi hỏi Hạ Viên tìm ngôi sao sáng nhất trên trời. Hạ Viên chỉ về ngọn núi, hướng tiếp giáp tỉnh Quảng Nam Việt Nam. Thế là tôi chợt nghĩ trên đất Lào, ngôi sao tình nguyện Việt Nam là ngôi sao sáng nhất. Và bài hát Tiếng hát giữa rừng đã ra đời.